Trước đây, HIV chủ yếu lây qua đường máu, tuy nhiên, vài năm trở lại đây, người nhiễm HIV phần lớn lây qua quan hệ tình dục không an toàn, trong đó, MSM đang được cảnh báo là một trong những nhóm nguy cơ chính của dịch HIV. Việc đẩy mạnh triển khai dịch vụ điều trị dự phòng trước phơi nhiễm HIV (PrEP) đã được chứng minh là có hiệu quả trên nhóm nam có quan hệ tình dục đồng giới (MSM), chuyển giới nữ, người dị tính và cả những người tiêm chích ma túy. Tuy nhiên, để PrEP có thể phát huy được tối đa hiệu quả, người dùng phải tuân thủ việc uống thuốc mỗi ngày và đúng giờ. Vì vậy, đẩy mạnh truyền thông, cung cấp kiến thức, kỹ năng cho thanh, thiếu niên về điều trị dự phòng trước phơi nhiễm HIV đóng vai trò rất quan trọng, giúp giảm tỷ lệ lây nhiễm HIV trong đối tượng nam quan hệ tình dục đồng giới, góp phần nâng cao hiệu quả công tác phòng chống lây nhiễm, giảm tác động của HIV/AIDS đối với sức khỏe con người cũng như sự phát triển kinh tế, xã hội.
Để hạn chế sự gia tăng lây nhiễm HIV trong độ tuổi thanh thiếu niên, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh Thừa Thiên Huế đã tăng cường các hoạt động truyền thông nâng cao kiến thức phòng, chống HIV/AIDS bằng nhiều hình thức, đồng thời tryền thông để tạo cầu cho PrEP.
Sự kiện truyền thông tạo cầu cho PrEP
PrEP là sử dụng thuốc kháng vi rút HIV trước khi tiếp xúc với virus, nhằm ngăn ngừa sự lây lan của HIV trong trường hợp tiếp xúc với người nhiễm HIV. Đối với nhóm nam quan hệ tình dục đồng giới, PrEP có thể giúp giảm nguy cơ lây nhiễm HIV khi tiếp xúc với người nhiễm HIV thông qua quan hệ tình dục không an toàn. Các nghiên cứu đã chứng minh rằng việc sử dụng PrEP có thể giảm nguy cơ lây nhiễm HIV đáng kể, đặc biệt là trong nhóm nam quan hệ tình dục đồng giới. Tuy nhiên, việc sử dụng PrEP cần được thực hiện đúng cách và đều đặn để đảm bảo hiệu quả cao nhất.
Ngoài việc sử dụng PrEP, nhóm nam quan hệ tình dục đồng giới cũng cần thực hiện các biện pháp phòng tránh khác như sử dụng bao cao su khi quan hệ tình dục, thực hiện kiểm tra HIV định kỳ và tham gia các chương trình giáo dục về HIV/AIDS. Trong bối cảnh số ca lây nhiễm HIV tăng đột biến trong cộng đồng LGBT, việc áp dụng PrEP là một phương pháp hiệu quả để ngăn ngừa sự lây lan của virus này. Để đảm bảo hiệu quả cao nhất, nhóm nam quan hệ tình dục đồng giới cần được tư vấn và hướng dẫn cụ thể về cách sử dụng PrEP và các biện pháp phòng tránh khác.
Tiếp cận viên cộng đồng tư vấn cho khách hàng PrEP
Bên cạnh các kênh truyền thông truyền thống như truyền thông trực tiếp tại các trường THPT, các trường Cao đẳng, Đại học trên địa bàn; tổ chức truyền thông tại các nhóm đồng đẳng; cấp phát tờ rơi, băng rôn, poster, banner, các bảng điện tử cỡ lớn tại các địa điểm trung tâm của thành phố, các sản phẩm truyền thông tuyên truyền về điều trị dự phòng trước phơi nhiễm HIV, tự xét nghiệm HIV online và kiến thức cơ bản phòng chống HIV/AIDS; cung cấp các vật phẩm dự phòng như bao cao su, mẫu test nhanh HIV…Ngoài ra, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh Thừa Thiên Huế cũng đã đẩy mạnh các hoạt động truyền thông thông qua các nền tảng số để các bạn trẻ dễ tiếp cận, như các website, Facebook, Tiktok, các ứng dụng dành cho cộng đồng LGBT như Heesay,...
Kênh Facebook
Kênh Tiktok
Pano về giới thiệu dịch vụ PrEP tại các Trạm Y tế toàn thành phố
Bắt đầu triển khai điều trị dự phòng trước phơi nhiễm HIV từ ngày 19 tháng 4 năm 2024, đến hết tháng 10 năm 2024, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh Thừa Thiên Huế đã thu dung và điều trị PrEP cho 119 khách hàng, trong đó có 110 nam, 8 nữ; (99 nam quan hệ tình dục đồng giới, 12 bạn tình người nhiễm HIV, 5 người là nghiện chích ma túy, 2 khách hàng đối tượng khác,…) Đây là những con số bước đầu của công tác điều trị dự phòng trước phơi nhiễm HIV.
Tư vấn khách hàng tại Phòng khám PrEP
Tỉnh Thừa Thiên Huế là tỉnh có nhiều trường Cao đẳng, Đại học đóng trên địa bàn, thu hút lượng lớn học sinh, sinh viên các tỉnh thành khu vực miền Trung, Tây Nguyên đến học tập. Vì vậy, ngành Y tế tỉnh Thừa Thiên Huế sẽ tiếp tục nỗ lực hơn nữa trong thời gian tới, đẩy mạnh các hoạt động truyền thông tạo cầu cho PrEP, phấn đấu tiếp cận thêm nhiều khách hàng nguy cơ cao, góp phần giảm tỷ lệ lây nhiễm HIV trong cộng đồng LGBT nói riêng và toàn địa bàn tỉnh nói chung./.
Truyền thông nhóm nhỏ